कर्नाटकाच्या समाजकारण-राजकारणात झेंडा प्रकरणाचं बरंच महत्त्व आहे, डॉ. राजकुमार ते बी एस् यडीयुरप्पा पासून तर एपीजे अब्दुल कलामांपर्यंत सर्वांनीच हा झेंडा हातात घेतलेला आहे, हळद आणि कुंकाचं प्रतीक असलेला हा झेंडा प्रत्येक कानडी संघटना वापरते,
इसवी सन १९६५ ह्यावर्षी म. राममूर्ती ह्यांनी कन्नड पक्ष नावाचा राजकीय पक्ष स्थापन करून पक्षाचा झेंडा म्हणून पहिल्यांदा वापरला,पुढे हा पक्ष चालला नाही, पण झेंडा मात्र कानडी संस्कृतीचा आणि चळवळीचा झेंडा म्हणून पुढे आला.
कानडी भाषेत ह्याला सामान्यपणे कन्नडऽ बावुटा असं म्हणलं जातं. हा झेंडा इतका सर्वमान्य झाला आहे की काही काळापूर्वी कर्नाटकातील कानडी आणि बिगर कानडी ख्रिस्ती लोकांच्या वादात कानडी ख्रिस्ती धर्मगुरूंनी सुद्धा हा झेंडा वापरला होता, हा झेंडा कर्नाटक आणि कानडी भाषा ह्याचं प्रतीक आहे.
बेंगळुरू शहरात प्रत्येक चौकात, गल्लीबोळात ह्या झेंड्याचे ध्वजस्तंभ पाहायला मिळतील, प्रत्येक शासकीय, खासगी आणि सार्वजनिक ठिकाणीही ध्वजस्तंभ असतोच, न्यायालयाने सामान्य नागरिकांना तिरंगा फडकविण्याचे स्वातंत्र्य दिल्यापासून ह्या ध्वजस्तंभांवर सव्वीस जानेवारी आणि पंधरा ऑगस्टला हा लालपिवळा झेंडा काढून भारताचा तिरंगा फडकवला जातो.
हा झेंडा अधिकृत नसल्याने ह्याला विशिष्ट रंगरूप किंवा आकार नाही. काही लोक ह्यात कर्नाटकाचा नकाशा लावतात तर काही लोक सोबतीने शेतकऱ्यांचा म्हणून हिरवा रंग सुद्धा लावतात,
बऱ्याच चौकांत ऑटोरिक्षा संघटना, वेगेवेगळ्या मजूर - कर्मचारी संघटना हा ध्वजस्तंभ उभारतात, एक नोव्हेंबर ह्या कर्नाटक राज्य स्थापना दिवसाला कन्नड ऽ राज्योत्सव म्हणून साजरा करतात, त्यावेळी सर्वत्र हा झेंडा आणि पिवळ्या लाल रंगाचा पताका पाहायला मिळतात.
बेंगळुरू शहराबाहेर इतर ठिकाणी मात्र ह्या झेंड्याचा वापर तितकासा केला जात नाही, हा लालपिवळा असा मंगलमय भावना दाखवणारा झेंडा कानडी सार्वजनिक जीवनाचा मानबिंदू ठरलेला आहे हे मात्र नक्की.
-विशाल वि. नाव्हेकर
बऱ्याच चौकांत ऑटोरिक्षा संघटना, वेगेवेगळ्या मजूर - कर्मचारी संघटना हा ध्वजस्तंभ उभारतात, एक नोव्हेंबर ह्या कर्नाटक राज्य स्थापना दिवसाला कन्नड ऽ राज्योत्सव म्हणून साजरा करतात, त्यावेळी सर्वत्र हा झेंडा आणि पिवळ्या लाल रंगाचा पताका पाहायला मिळतात.
बेंगळुरू शहराबाहेर इतर ठिकाणी मात्र ह्या झेंड्याचा वापर तितकासा केला जात नाही, हा लालपिवळा असा मंगलमय भावना दाखवणारा झेंडा कानडी सार्वजनिक जीवनाचा मानबिंदू ठरलेला आहे हे मात्र नक्की.
-विशाल वि. नाव्हेकर
10 comments:
छान माहिती आहे. या ध्वजाचं एवढं महत्व आहे हे आजच अळलं
कळलं*
मराठीतील "बावटा" हा निशाण म्हणून सर्रास वापरला जाणारा शब्द कानडी आहे,हे आज कळले. छान माहिती विशाल.
होय, बावटा म्हणजे झेंडा, कानडीत बोलतांना बावटा असंच म्हणतात
आभार, अजूनही नवनवीन माहिती मांडायचा प्रयत्न करत राहीन.
छान माहिती दिलात विशाल जी
आभार पराग भाऊ
Bavata naahi..Bavuta
बावटा हा मराठीच शब्द आहे. त्याचं मूळ बाहू (हात) ह्या संस्कृत शब्दात आहे. बाहू शब्दाच्या प्राकृत बाव्ह ह्या रुपाला विविध प्रत्यय लागून अनेक शब्द सिद्ध झाले आहेत उदा. बाहुला, बाही, बावळा (जुन्या मराठीत खांदा) यातलाच एक शब्द बावटा (बाव्हटा) आहे. हातात धरायचा म्हणून बावटा. यादव कालीन मराठीतून हा शब्द कानडीने उचलला असावा आणि त्याला बावुटा हे रूप मिळाले असावे. अधिक माहितीसाठी मराठी व्युत्पत्ती कोश पहा.
बोलताना उच्चार बावटा असाच होतो
Post a Comment